O cineasta Isaki Lacuesta recibe o Premio Cineuropa 2018

Á parte das proxeccións no Teatro Principal, a programación deste xoves no marco de Cineuropa ampliarase ao Salón Teatro e aos Multicines Compostela con varios filmes pertencentes ás diferentes seccións do festival. Ás 16:30 h. no Salón Teatro e ás 17:45 h. no Principal, proxectaranse dous documentais dedicados a dous cineastas inesquecibles: Ata tu arado a una estrella, de Carmen Guarini, constrúe un sólido retrato dese humanista que foi Fernando Birri, un dos pais do Novo Cinema Latinoamericano. Pola súa banda, Bergman: a year in a life, de Jane Magnusson, conmemora o centenario do nacemento do lendario cineasta sueco Ingmar Bergman.

Ás 18:15 h. dará comezo Ojos de madera no Salón Teatro, un fermoso e escuro conto cinematográfico para adultos de Germán Tejeira e Roberto Suárez que segue a Víctor, un neno afogado nas súas turbias visións que o achegarán á tolemia. O filme será presentado polo mesmo protagonista, Pedro Cruz, con quen poderemos conversar.

Outras grandes estreas do día son Tigre (Multicines Compostela ás 19:30 h.), de Silvina Schnicer e Ulises Porra Guardiola, un filme de atmosfera exuberante e húmida próxima á de La ciénaga de Lucrecia Martel; A land Imagined, de Yeo Siew Hua (ás 20 h. no Salón Teatro), Leopardo de Ouro no Festival Internacional de Cine de Locarno; a suxestiva ópera prima da eslovena Sonja Prosenc Historia de amor (no Salón Teatro ás 21:45 h.); e Las hijas del fuego, o último filme da arxentina Albertina Carri —de quen o ano pasado puidemos ver Cuatreros neste mesmo festival—, unha historia realizada por un equipo totalmente composto por mulleres libérrimamente dedicado ao pracer, á diversión e á procura dun grupo de mulleres na procura da súa propia erótica.

BIOFILMOGRAFÍA ISAKI LACUESTA

(Xirona, 1975)

Escribiu e dirixiu 9 longametraxes, o último dos cales Entre dos aguas recibiu a Cuncha de Ouro no Festival Internacional de Cine de San Sebastián. Entre outros premios á súa traxectoria, recibiu o Premio Nacional de Cinematografía da Generalitat de Catalunya (2012), o Premio Ciutat de Barcelona (2011), o Premio Sant Jordi (2002, 2017), e o Premio Eloy de la Iglesia (2010, Festival de Málaga).

As súas películas proxectáronse en festivais de todo o mundo e en centros artísticos tan prestixiosos como o MOMA de Nova York, a National Gallery de Washington (que lle dedicou unha retrospectiva completa en 2013), o Lincoln Center e o Anthology Filme Arquives (Nova York). Este mes de novembro, o Centro Georges Pompidou de París dedicaralle unha retrospeciva completa á súa obra.

No ano 2009, a editorial Phaidon Publishing House elixiu a Lacuesta para o seu libro Take 100: The future of Film como un dos directores destinados a marcar o futuro do cinema mundial, escollido polos directores artísticos dos dez festivais internacionais máis prestixiosos do mundo.

Realizou diversas curtametraxes e instalacións para exposicións e escribiu varios guións de longametraxes. Compaxina o cinema coa docencia (nos mestrados de documental da Pompeu Fabra e a Universidade Autónoma de Barcelona, entre outros), e coa colaboración en diversos medios escritos escribindo artigos sobre cinema, música e literatura.

A súa correspondencia fílmica coa realizadora xaponesa Naomi Kawase, In between days (2009) foi presentada en Locarno e a exposición da que formaba parte (Todas as cartas, producida polo CCCB de Barcelona) gañou o Premio Ciutat de Barcelona en 2012.

Na actualidade está a preparar o documental Suena una llamada codirixido xunto a María San Miguel, en fase de preprodución.

ISAKI LACUESTA: A FERIDA DO TEMPO

(Texto de José Luis Losa)

Vén de gañar a súa segunda Cuncha de Ouro en San Sebastián. Sete anos despois de facelo con Los pasos dobles, un triunfo que daquela pareceu encrespar aos defensores ultramontanos dese cinema español fofo e sobrado de ganga que manufacturan os dous grandes grupos de televisión privada. Esta vez, hai unhas semanas, xa lle deixaron gozar o merecido recoñecemento á súa arte de cineasta cimarrón, porque a arte de Lacuesta móvese noutra dimensión, onde non alcanza xa o fel dos Botejara da máis rancia crítica española. Así que Entre dos aguas ven complementar, nunha viaxe virtuosa a través dos anos, unha ficción documentalizada belísima, La leyenda del tiempo, na cal Isaki nos presentou en 2006 aos dous irmáns Gómez Romero: Isra, o xitano que ía para cantaor ata que o fatum se cruzou no seu camiño, e Cheíto. E devólvenos a ambos os dous desprovistos do resto da menor veta de inocencia. Sobre este Isra, de neno ninguén a home desarticulado, esténdese a ponte de ferruxe da ferida do tempo. O material co que Isaki forxa estas vidas que respiran autenticidade, aínda que se forxen sobre unha sutilísima representación, é aquel do que están feitos os soños máis tristes, cando non os pesadelos. Estes antiheroes, que algo teñen do Pasolini de Accatone, definen, no seu equilibrio entre verdade e ficción, a grandeza de Isaki Lacuesta como o que é xa: o gran autor do territorio fronteirizo. A fronteira entre a realidade e a dramaturxia, a liña de sombra coa que Lacuesta reflexiona sobre a vida e a súa representación, era unha lúdica xenialidade que brillaba xa naquel boxeador inventado, aquel Cravan que tanto celebrou este Cineuropa en 2002. A partir de entón, o festival foi seguindo as leis das fronteiras, máis ou menos arraianas, de cinema de Isaki. Ese relato de guerrilleiros que volven ao corazón do bosque ou das tebras conradianas onde nunca se inhumaron ben os restos do naufraxio e os loitos das súas loitas e por iso estes personaxes son Los condenados. A fusión de Los pasos dobles de François Augiéras e de Miquel Barceló, dous pintores separados por medio século, polos metros de terra que separan a lenda do museo. A inquietante posibilidade dun home que ocupa a identidade doutro, non como doppelganger senón como expropiador da súa pel. Ou a fronteira entre a Ava Gardner á que un Hollywood do que bebeu Harvey Weinstein definía como o animal máis belo do mundo, e aqueloutra Ava Lavinia que atopou naquela España que era un cuartel, paradoxalmente, a súa terra de liberdade. Lembro que tras un pase de festival de La noche que no acaba, en 2010, transmitinlle a Isaki, gran autor do cinema da mestizaxe de ficción e verdade, a mensaxe de que en Cineuropa agardabámolo. E é, agora, chegado dunha desas viaxes ao deserto ou no túnel do tempo taciturno, que o recibimos para honrar ese cinema seu, indomeable e transfronteirizo, máis valioso que nunca nun mundo que levanta por todas partes muros de odio.